29/09/21  ━━   3 min read

Σε έναν κόσμο αυξημένων ταχυτήτων, η σπατάλη τροφής έχει προ πολλού γίνει εδραιωμένη συνήθεια: η αγορά τροφίμων πολύ περισσότερων από όσα χρειαζόμαστε, το μούχλιασμα των φρούτων και των λαχανικών, ή το ληγμένο γιαούρτι κάπου στο βάθος του ψυγείου. 

Τα νούμερα μιλούν από μόνα τους: 

• Το 14% της καλλιεργούμενης και παραγόμενης τροφής χάνεται προτού διατεθεί προς πώληση. 

• Το 17% της συνολικής παραγόμενης τροφής παγκοσμίως, χάνεται ή σπαταλιέται (11% μέσω οικιακών απορριμμάτων, 5% στην εστίαση, 2% κατά τη διαδικασία πώλησης). 

Η απώλεια και η σπατάλη φαγητού συνεπάγεται σπατάλη όλων των πηγών και υλών που χρησιμοποιήθηκαν για την παραγωγή της (νερό, έδαφος, ενέργεια, ώρες εργασίας, προσπάθεια, χρήματα κ.α.), γεγονός που επιδρά στην αύξηση του κόστους των τροφίμων, στη συντελούμενη κλιματική αλλαγή, αλλά και στη διαθεσιμότητα της τροφής όταν εκατομμύρια άνθρωποι υποσιτίζονται καθημερινά. 

Τι μπορούμε να κάνουμε; 

Οι πρωτοποριακές τεχνολογικές μέθοδοι και η βελτιστοποίηση των διαδικασιών παραγωγής και διάθεσης τροφής μπορούν να παρέχουν λύσεις, εστιάζοντας όμως σε ατομικό και οικογενειακό επίπεδο μπορούμε ως καταναλωτές να συμβάλλουμε στην ελαχιστοποίηση της σπατάλης τροφής ως εξής: 

1. Διαχωρίζουμε τα οικιακά απορρίμματα και πετάμε τα ανακυκλώσιμα σκουπίδια ξεχωριστά, στους κατάλληλους κάδους ανακύκλωσης. Αν έχουμε τη δυνατότητα κομποστοποίησης, ακόμη καλύτερα για το περιβάλλον. 
2. Διατηρούμε το ψυγείο και τα ντουλάπια μας καθαρά και τακτοποιημένα. Όταν τα τρόφιμα είναι ορατά και σωστά τοποθετημένα, γνωρίζουμε την ύπαρξή τους, βλέπουμε ευκολότερα την ημερομηνία λήξης τους και φροντίζουμε να τα καταναλώσουμε εγκαίρως. 
3. Χρησιμοποιούμε διάφανη μεμβράνη ή τάπερ που κλείνουν καλά για την αποθήκευση του φαγητού ή κάποιων τροφίμων, όπως το τυρί. 
4. Ψωνίζουμε ό,τι χρειαζόμαστε με οργανωμένη λίστα και έχοντας γνώση του διαθέσιμου αποθηκευτικού χώρου της κουζίνας μας. Η αγορά μεγάλων ποσοτήτων τροφίμων αυξάνει την πιθανότητα ορισμένα από αυτά να χαλάσουν πριν την κατανάλωση, ιδίως εάν είναι ευαίσθητα. Τα οργανωμένα ψώνια ελαχιστοποιούν την σπατάλη και μας κάνουν και οικονομία. 
5. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε την ποσότητα του φαγητού που πρέπει να μαγειρέψουμε και άρα να αγοράσουμε, προκειμένου να μας φτάσει για τα επιθυμητά γεύματα. Άλλη ποσότητα τροφής χρειάζεται να ετοιμάσει ένα ζευγάρι, και διαφορετική ποσότητα μια τετραμελής ή πενταμελής οικογένεια. Ειδάλλως, είτε το φαγητό τελειώνει κατευθείαν, είτε μένει ποσότητα που δεν επιθυμεί κανείς να καταναλώσει οπότε καταλήγει να πετιέται. Μπορούμε επίσης να φυλάξουμε στην κατάψυξη το φαγητό που έχει μείνει. 
6. Ψωνίζοντας μπορούμε να επιλέξουμε λαχανικά και φρούτα που είναι πολύ ώριμα ή λίγο χτυπημένα ή ασυνήθιστα σε σχήμα, τα οποία πετιούνται πρώτα λόγω εμφάνισης. Τα περιέργου σχήματος ζαρζαβατικά έχουν την ίδια γεύση! Τα πολύ ώριμα φρούτα μπορούν να καταναλωθούν άμεσα ή να προστεθούν σε smoothies, κέικ και γλυκά. 
7. Εάν έχουμε επιχείρηση στον χώρο της εστίασης, ενημερωνόμαστε για το πώς μπορούμε να τροφοδοτήσουμε τα περισσευούμενα τρόφιμα σε ανθρώπους και δομές που έχουν ανάγκη, αντί να τα πετάμε καθημερινά. 
8. Σεβόμαστε την τροφή, τη διαδικασία, τον μόχθο και την ενέργεια που απαιτήθηκε για να παραχθεί ή να συλλεχθεί η τροφή, να συσκευαστεί, να μεταφερθεί και να διατεθεί προς πώληση. Γνωρίζουμε και στηρίζουμε τους τοπικούς παραγωγούς. 

2021: Έτος φρούτων και λαχανικών 

Τα φρούτα και τα λαχανικά έχουν πολύ μεγαλύτερη αξία απ’ ότι υποδηλώνει η τιμή τους. Διαθέτουν πληθώρα αντιοξειδωτικών ουσιών, βιταμινών και ιχνοστοιχείων με ανεξάντλητα οφέλη για τον ανθρώπινο οργανισμό, σύνθετους υδατάνθρακες που προσφέρουν ενέργεια, εκ των οποίων φυσικά σάκχαρα που προσδίδουν γλυκιά γεύση. Η διατήρηση της ασφάλειας και ποιότητάς τους από την παραγωγή έως την κατανάλωση, μειώνει σημαντικά την απώλεια ενέργειας και αυξάνει τη διαθεσιμότητά τους για τη θρέψη του πληθυσμού. 

• Μπορούμε να ψιλοκόψουμε και να φυλάξουμε στην κατάψυξη τα φρούτα και τα λαχανικά που είναι έτοιμα να χαλάσουν, για μελλοντική χρήση. 

• Πετάμε λιγότερο, τρώμε καλύτερα και υιοθετούμε έναν πιο βιώσιμο και φιλικό προς το περιβάλλον τρόπο ζωής. 

Πηγές: 

• Ηνωμένα Έθνη – Διεθνής Ημέρα Ενημέρωσης για την Απώλεια & Σπατάλη Φαγητού: https://unric.org/el/9-%CF%83%CE%B5%CF%80%CF%84%CE%B5%CE%BC%CE%B2%CF%81%CE%AF%CE%BF%CF%85-2020-%CE%B4%CE%B9%CE%B5%CE%B8%CE%BD%CE%AE%CF%82-%CE%B7%CE%BC%CE%AD%CF%81%CE%B1-%CE%B5%CE%BD%CE%B7%CE%BC%CE%AD%CF%81%CF%89%CF%83/ 

• FAO – International Day of Awareness of Food Loss & Waste: http://www.fao.org/international-day-awareness-food-loss-waste/en/ 

• FAO – 15 quick tips for reducing food waste & becoming a food hero: http://www.fao.org/fao-stories/article/en/c/1309609/